De begeleiding van hoogbegaafdheid

Bij een hoogbegaafd kind denkt u waarschijnlijk in de eerste plaats aan de typische leerling die op iedere vraag het antwoord weet en uitmuntende prestaties haalt op toetsen. Er zijn echter ook heel wat hoogbegaafde leerlingen die helemaal niet zo goed presteren. Hier zijn verschillende redenen voor en dit maakt het moeilijk om het te herkennen wanneer een leerling hoogbegaafd is. Een kind kan bijvoorbeeld uit verveling werk weigeren of extra veel fouten maken. Wellicht presenteert hij/zij misschien slecht op toetsen als gevolg van faalangst. Sommige leerlingen zijn zodanig perfectionistisch dat ze niet eens aan een oefening durven beginnen zolang ze niet honderd procent zeker zijn dat ze het volledig juist gaan kunnen invullen. Er bestaan dus veel verschillende profielen onder hoogbegaafde leerlingen.

Denkt u dat een van uw leerlingen hoogbegaafd is? Heeft u een vermoeden dat een leerling beter kan presteren dan hij toont? Dan loont het misschien de moeite om dit te laten onderzoeken. Bij De Leerweg voeren wij een hoogbegaafdheidsonderzoek uit. Zo wordt er gekeken naar het IQ. Maar enkel een hoog IQ (het cognitief luik) is geen uitsluitende voorwaarde om hoogbegaafd te zijn. Er spelen ook andere factoren mee zoals het zijnsluik (voelen) en de motivatie. Zo moet het kind creatief zijn en doorzettingsvermogen hebben. Meestal ‘voelt’ de leerling zich anders dan anderen omdat hij/zij merkt dat hij/zij op een andere manier denkt dan de klasgenoten. Ook typisch is het sterke rechtvaardigheidsgevoel dat aanwezig is. Kinderen met hoogbegaafdheid zijn ontzettend leergierig (indien ze zich goed in hun vel voelen) en taakgericht. In de klas kan het voorkomen dat ze niet voldoende nieuwe informatie krijgen, wat tot verveling leidt.

Vaak hebben hoogbegaafde kinderen een ontwikkelingsvoorsprong. Door hun hoge IQ beheersen ze een ruimere woordenschat dan leeftijdsgenootjes en kunnen vaardiger zijn in hun handelen. Maar doordat dit zich niet altijd omzet in goede schoolresultaten kan de diagnose hoogbegaafdheid wel eens gemist worden. Hoogbegaafdheid dat niet is vastgesteld kan leiden tot allerlei problemen. Het kind voelt zich anders maar weet niet waarom. Hij/zij verveelt zich in de klas en kan daardoor storend gedrag vertonen, zoals praten met andere leerlingen of niet opletten. Misschien stelt die leerling uw autoriteit en lesmethode wel in vraag. Verder loopt de leerling ook het risico dat hij/zij niet voldoende aansluiting vindt bij klasgenoten.

Onze werkwijze

Op basis van hoogbegaafdheidsonderzoek kunnen we vaststellen of een leerling hieraan voldoet. Via een intakegesprek polsen we naar het gedrag en de persoonlijkheid van de leerling. We brengen dus zowel zijn persoonlijkheid als zijn intelligentie in kaart. Op basis daarvan bieden we een adviesgesprek aan met een verslag waarin we de onderzoeksresultaten uitleggen. Daarna stellen we een plan van aanpak op waarin we bekijken waaraan we zoal kunnen werken met de leerling om ervoor te zorgen dat hij/zij zich goed in zijn/haar vel voelt en weer goed presteert.

Onze behandeling richt zich zowel op het cognitieve luik als op het sociaal-emotionele luik. Onze ervaren coaches weten goed hoe ze zo’n complexe problemen bij hoogbegaafdheid moeten aanpakken. Doordat we vertrekken vanuit een grondig onderzoek, kunnen we meteen gericht te werk gaan. Problemen zoals een laag zelfbeeld, faalangst of onderpresteren nemen we mee in onze coaching sessies. Het is begrijpelijk dat als een kind regelmatig minder goede cijfers haalt, hij/zij na verloop van tijd niet meer in zichzelf gaat geloven. Door positieve verwachtingen uit te spreken en in kleine stappen successen te boeken, helpen we het kind om terug meer zelfvertrouwen te krijgen. Daardoor zal hij in de toekomst meer geneigd zijn moeilijke problemen te durven aanpakken.

Een ander veelvoorkomend probleem is overprikkeling. Hoogbegaafde kinderen vangen heel veel prikkels op en verwerken heel veel details op korte tijd. Dit kan voor vermoeidheid en stress zorgen. Zeker in een drukke klas waar twintig andere kinderen elk hun eigen ding doen is dit problematisch. We kunnen het kind trucjes leren om tot zichzelf te komen en te ‘ontprikkelen’ en kunnen ook de school tips geven over hoe ze hiermee moeten omgaan. Kinderen met faalangst leren we omgaan met fouten maken. Sommige hoogbegaafde leerlingen hebben nooit geleerd hoe ze met moeilijke opgaven moeten omgaan, omdat alles tot dan toe vanzelf ging. Door trapsgewijs de lat hoger te leggen, leren we de leerling dat niet alles vanzelf gaat en reiken we hem tools aan waarmee hij leert om moeilijkere uitdagingen aan te gaan. Uiteindelijk zal de leerling weer meer plezier beleven en met een positieve houding naar school vertrekken.

Lees hier meer over onze andere soorten begeleiding:
Beeldcoaching
Weerbaarheid
Sociaal emotioneel

Contact

Wilt u meer informatie over ondersteuning voor een van uw hoogbegaafde leerlingen? Neem gerust contact op met ons voor meer info. We kunnen samen met u bespreken hoe we u en uw leerling(en) kunnen verder helpen.